Η 20η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Υπό Νικολάου Στ. Μανούση
Ψυχιάτρου
Διευθυντή Ψυχιατρικής Κλινικής «ΓΑΛΗΝΗ»
Γενικού Γραμματέα Διεθνούς Ιπποκρατείου Ιδρύματος Κω
Η 20η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Κάθε χρόνο η 10η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως ημέρα εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας.
Σαν θέμα του εορτασμού για το 2012, καθορίστηκε η αναφορά στην ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ - ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΡΙΣΗ, ένα θέμα που αφορά και την Ελλάδα άμεσα την τρέχουσα περίοδο.
Η επιτεινόμενη οικονομική κρίση, επηρεάζει όλους μας, ψυχολογικά και αυτή η κατάσταση συμβάλλει στην επιβάρυνση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την κατάθλιψη.
Η κατάθλιψη είναι μια από τις πιο συνηθισμένες ασθένειες της εποχής μας. Υπολογίζεται ότι περίπου το 6% του πληθυσμού πάσχει από κατάθλιψη, ενώ η ασθένεια είναι 2-3 φορές πιο συχνή στις γυναίκες.
Τα αίτιά της οφείλονται σε πολλούς παράγοντες που αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους, κυρίως όμως είναι βιολογικοί (γονιδιακοί) και περιβαλλοντολογικοί (ψυχοκοινωνικοί κλπ), με συμπτώματα που ποικίλλουν σε ένταση και καθορίζουν τη σοβαρότητα της διαταραχής, όπως κακή διάθεση, έλλειψη ευχαρίστησης, μείωση ενδιαφερόντων, εύκολη κόπωση, δυσκολία στη συγκέντρωση της σκέψης, αισθήματα ενοχής και αναξιότητας, ιδέες αυτομομφής, προβλήματα στον ύπνο, ιδέες ανιάτου, ευχές θανάτου, ιδέες αυτοκαταστροφής κ.ά.
Τα συμπτώματα πρέπει να είναι μέσης βαρύτητας τουλάχιστον για αρκετές εβδομάδες και είναι απαραίτητο να υπάρχει συμβουλευτική παρέμβαση από ειδικό Ψυχίατρο. Είναι σημαντικό να γίνεται διάκριση μεταξύ λύπης (αντίξοες συνθήκες, θάνατος συγγενή, προσωπική ταπείνωση, χωρισμός) και κατάθλιψης.
Η ειδική ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, η θεραπεία με αντικαταθλιπτικά, όταν χρειάζεται και η γνωσιακή ή η συμπεριφολογική θεραπεία βοηθούν στην τροποποίηση λανθασμένων συμπεριφορών και τρόπου σκέψης λόγω της συναισθηματικής φόρτισης του ατόμου.
Η έντονη δυσφορία, η οποία επιτείνεται, από τις μέτριες έως κακές οικονομικές συνθήκες, ανάλογα με την ψυχοσύνθεση του ατόμου και τις δομές του χαρακτήρα, με τα αισθήματα απαισιοδοξίας, απελπισίας και αδιεξόδου, και του αφόρητου ψυχικού πόνου, έλλειψης αυτοπεποίθησης, και η ερμηνεία αυτών, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις αντιδράσεις του πάσχοντος ατόμου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εμφάνιση της αυτοκτονικής συμπεριφοράς είναι συχνότερη του συνήθους. Επίσημα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι αυτοκτονεί στην Ελλάδα κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος την ημέρα, ενώ αυτοί που αποπειρώνται είναι πολύ περισσότεροι..
Για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της κατάθλιψης σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση, θα χρειαστεί μεγάλη υποστήριξη για τη διατήρηση ενός «ψυχικά υγιεινού» τρόπου ζωής με τη συμπαράσταση των φορέων ψυχικής υγείας, τη σωστή ενημέρωση, τη γνώση, την έγκαιρη θεραπεία και την κατανόηση από το άμεσο περιβάλλον. Επίκαιρο είναι και το αρχαίο ρητό: «νους υγιής εν σώματι υγιεί».
Μέχρις ότου οι οικονομικοί δείκτες ανακάμψουν το συντομότερο, η ψυχιατρική κοινότητα είναι περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο ευαισθητοποιημένη, για αυξημένη προληπτική παρέμβαση, αρκεί να ξεπεραστούν οι προκαταλήψεις και το στίγμα της ψυχικής νόσου για άμεση αντιμετώπιση.